Prelekcja na temat bezpośredniej odpowiedzialności inwestora/zamawiającego wobec podwykonawcy
//
0
/W dniu 13 kwietnia 2016 roku miałem okazję wygłosić kolejną prelekcję, tym razem z zakresu prawa budowlanego, na temat bezpośredniej odpowiedzialności inwestora/zamawiającego wobec podwykonawcy. Wszystko w ramach konferencji Budujemy Sportową Polskę zorganizowanej przez Klub Sportowa Polska (http://www.sportowapolska.eu). Bardzo ciekawe wydarzenie, polecam na przyszłość.
Dyscyplinowanie stron kontraktów budowlanych
///
Realizacja kontraktów budowlanych niemal zawsze wiąże się z koniecznością dyscyplinowania poszczególnych podmiotów uczestniczących w danej inwestycji. Od strony inwestora najczęściej potrzeba taka jest związana z zagrożeniem dotrzymania terminów realizacji robót, natomiast od strony wykonawców lub podwykonawców – zwykle wynika z zaległości związanych z płatnościami. W praktyce najczęściej stosowane są trzy narzędzia dyscyplinujące: kary umowne, gwarancja zapłaty wynagrodzenia udzielana na żądanie wykonawcy oraz groźba realizacji prawa odstąpienia od umowy.
Odpowiedzialność projektanta w ramach umowy o prace projektowe
///
W umowie o prace projektowe projektant zobowiązuje się wykonać ściśle określony projekt np. architektoniczno-budowlany, według wytycznych i specyfikacji wskazanych przez inwestora (zamawiającego). W związku z realizacją takiej umowy projektant ponosi odpowiedzialność za wady opracowanego projektu. Odpowiedzialność ta dotyczy przy tym nie tylko wad samej dokumentacji projektowej, ale również wad i usterek obiektu budowlanego, który powstał na jej podstawie.
Odpowiedzialność inwestora wobec podwykonawcy
///
Niemal w każdej inwestycji budowlanej oprócz inwestora i wykonawcy występują także podwykonawcy i podwykonawcy podwykonawców. W gruncie rzeczy im większa inwestycja, tym większa liczba szczebli i podmiotów w nią zaangażowanych. Taka pionowa struktura wzajemnych zależności, głównie finansowych, wiąże się z ryzykiem, że na którymś poziomie łańcucha nastąpi zator płatniczy, który pociągnie za sobą kolejne. Jeśli wykonawca nie zapłaci podwykonawcy, to prawdopodobne jest, że ten nie ureguluje należności wobec swojego podwykonawcy. Powstanie w ten sposób globalny problem z wypłacalnością poszczególnych firm zaangażowanych w realizację inwestycji.
Gwarancja zapłaty w umowie o roboty budowlane
///
Umiejętne korzystanie z narzędzi prawnych przysługujących przedsiębiorcom w ramach realizacji kontraktów budowlanych jest niemal tak samo istotne jak odpowiednie sformułowanie samych kontraktów. Przepisy zawierają szereg instytucji prawnych, które odpowiadają na potrzeby firm budowlanych w różnych sytuacjach, związanych m.in. z brakami płatności wynagrodzenia na rzecz wykonawców lub podwykonawców. Jedną z takich instytucji jest gwarancja zapłaty, której inwestor udziela na żądanie wykonawcy w celu zabezpieczenia terminowej zapłaty umówionego wynagrodzenia.
Spory sądowe w branży budowlanej
W branży budowlanej sukces związany z zawarciem i realizacją kontraktu często wiąże się z koniecznością dochodzenia zapłaty wynagrodzenia na drodze sądowej. Niechlubnym przykładem są tutaj firmy zaangażowane w budowę stadionów na Euro 2012 czy infrastruktury drogowej. Wiele z nich albo do dzisiaj nie otrzymało umówionego wynagrodzenia i dochodzi zapłaty w sądzie albo musiało iść na dalekie ustępstwa w celu polubownego wyegzekwowania choćby części należnej im kwoty. I nie mówimy tutaj o sytuacjach upadłości np. inwestora – takie przypadki to odrębny temat. Te bolączki dotyczą „standardowych” kontraktów budowlanych, za wykonanie których firmy budowlane nie otrzymują umówionego wynagrodzenia, mimo że inwestycja jest zrealizowana, a inwestor istnieje i jest wypłacalny.