Nowe przepisy dotyczące pośredników nieruchomości i zarządców

W dniu 1 września 2017 roku weszły w życie nowe przepisy ustawy o gospodarce nieruchomościami wprowadzające regulacje prawne dotyczące zawodu pośrednika nieruchomości oraz zarządcy nieruchomości. W ostatnich latach obydwa te zawody nie były objęte ustawą – pomimo ich bardzo dużego znaczenia w gospodarce.

Zgodnie z nowymi przepisami, pośrednikiem w obrocie nieruchomościami może być wyłącznie przedsiębiorca prowadzący działalność gospodarczą. Dzięki temu korzystający z usług pośredników mają pewność, że pośrednik będzie profesjonalistą, a nie przypadkową osobą, jak też, że będzie zobowiązany np. do zachowania przy obsługiwaniu klienta podwyższonego poziomu staranności.

Pośrednictwo w obrocie nieruchomościami zostało określone jako odpłatne wykonywanie czynności zmierzających do zawarcia przez inne osoby umów: 1) nabycia lub zbycia praw do nieruchomości; 2) nabycia lub zbycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu; 3) najmu lub dzierżawy nieruchomości lub ich części; 4) innych umów, których przedmiotem są prawa do nieruchomości lub ich części.

Zakres czynności pośrednictwa w obrocie nieruchomościami określać powinna umowa pośrednictwa, która od 1 września 2017 roku wymaga formy pisemnej lub elektronicznej pod rygorem nieważności. Co więcej, zgodnie z nowelizacją, pośrednik w obrocie nieruchomościami podlega obowiązkowemu ubezpieczeniu odpowiedzialności cywilnej za szkody wyrządzone w związku z pośrednictwem w obrocie nieruchomościami, a kopia polisy OC powinna stanowić załącznik do umowy pośrednictwa.

Ustawa przyznała pośrednikom również szereg uprawnień pozwalających na zapewnienie klientom wyższego poziomu usług. I tak, pośrednik w obrocie nieruchomościami w związku z zawartą umową pośrednictwa ma prawo wglądu m.in. do ksiąg wieczystych, miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, ewidencji ludności w zakresie obowiązku meldunkowego, czy też świadectw charakterystyki energetycznej budynków, jak również do pobierania niezbędnych odpisów, wypisów i zaświadczeń z odpowiednich rejestrów lub ewidencji.

Jeśli chodzi o zarządców nieruchomości, to zgodnie z ustawą również oni muszę być przedsiębiorcami. Zarządzanie nieruchomością zgodnie z nowymi przepisami polegać ma natomiast na podejmowaniu decyzji i dokonywaniu czynności mających na celu zapewnienie racjonalnej gospodarki nieruchomością, a w szczególności: 1) właściwej gospodarki ekonomiczno-finansowej nieruchomości; 2) bezpieczeństwa użytkowania i właściwej eksploatacji nieruchomości; 3) właściwej gospodarki energetycznej w rozumieniu przepisów prawa energetycznego; 4) bieżącego administrowania nieruchomością; 5) utrzymania nieruchomości w stanie niepogorszonym zgodnie z jej przeznaczeniem; 6) uzasadnionego inwestowania w nieruchomość.

W świetle nowych przepisów, zakres zarządzania nieruchomością określa umowa o zarządzanie nieruchomością, zawarta z jej właścicielem, wspólnotą mieszkaniową albo inną osobą lub jednostką organizacyjną, której przysługuje prawo do nieruchomości, ze skutkiem prawnym bezpośrednio dla tej osoby lub jednostki organizacyjnej. Umowa wymaga formy pisemnej lub elektronicznej pod rygorem nieważności. Zarządcy również będą zobowiązani do posiadania ubezpieczenia OC.

Opisane powyżej zmiany należy ocenić bardzo pozytywnie – przez ostatnich kilka lat obydwa zawody były bowiem niemal całkowicie uwolnione spod rygorów prawnych, co spowodowało znaczny spadek jakości usług zarówno agentów nieruchomościowych, jak i zarządców.